Władza rodzicielska Poznań

Co to jest władza rodzicielska?

Władza rodzicielska z mocy prawa przysługuje obojgu rodzicom i trwa aż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości, jednakże może być ona ograniczona, zawieszona lub można jej pozbawić jednego lub obojga rodziców- potocznie mowa wtedy o pozbawieniu praw rodzicielskich. Prowadzona przez nas Kancelaria adwokacka w Poznaniu zajmuje się m.in. sprawami o władzę rodzicielską i o kontakty z dzieckiem.

Władza rodzicielska - uprawnienia rodzica

Władza rodzicielska to w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do jego wychowywania, z poszanowaniem godności i praw dziecka. Jej wykonywanie winno być zgodne z dobrem dziecka i z interesem społecznym. Władza rodzicielka daje też uprawnienia do spotkań z dzieckiem i do kontaktu z nim.  Opiekunowie nie mogą stosować żadnych kar cielesnych wobec swoich dzieci. Uprawnienie i obowiązek wykonywania władzy rodzicielskiej spoczywa na każdym z rodziców, a o istotnych sprawach w życiu dziecka powinni oni decydować wspólnie. W sytuacji, gdy rodzice nie mogą dojść do porozumienia przy wychowywaniu dziecka, stosowne rozstrzygnięcie może wydać sąd opiekuńczy. Sąd rozstrzygnie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i o kontaktach z dzieckiem.

Władza rodzicielska w orzecznictwie Sądu Najwyższego

Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z 8.03.2006 r., III CZP 98/05, OSNC 2006/10, poz. 158: „Władza rodzicielska, ze względu na swój charakter, wykazuje jako prawo podmiotowe szczególne cechy. Jej zasadniczą właściwość stanowi to, że jej atrybuty są zarazem obowiązkiem rodziców, podstawowym zaś celem jest funkcja ochronna względem dziecka”.

Niezawinione ograniczenie władzy rodzicielskiej

W przypadku braku porozumienia rodziców, sąd zazwyczaj powierzy wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców- temu, u którego dziecko zamieszkuje na co dzień, ograniczając jednocześnie władzę drugiego rodzica do określonych uprawnień, przeważnie do decydowania o istotnych sprawach dziecka np. do decydowania o kierunku kształcenia, o przeprowadzce poza granice kraju czy o przebiegu leczenia. Przy czym jest to tzw. niezawinione ograniczenie władzy rodzicielskiej i wynika bardziej ze swoich aspektów praktycznych, zwłaszcza jeśli rodzice mieszkają stosunkowo daleko od siebie np. matka mieszka w Poznaniu, a ojciec za granicą- rodzic, który mieszka z dzieckiem nie potrzebuje zgody drugiego do podjęcia błahych kwestii związanych z dzieckiem.

Plan wychowawczy - pozostawienie władzy rodzicielskiej dla obojga rodziców

W sytuacji, gdy rodzice ustalą tzw. plan wychowawczy, w którym szczegółowo określą swój zakres praw i obowiązków, to wówczas oboje mogą otrzymać pełną władzę rodzicielską. Takie rozwiązanie ma zastosowania przede wszystkim w przypadku rozstania rodziców. Forma porozumienia nie jest w zasadzie ważna, jednak jego treść odgrywa tu kluczową rolę. Adwokaci z naszej Kancelarii w Poznaniu wielokrotnie przygotowywali tego typu porozumienia, więc z chęcią pomogą Państwu w przygotowaniu takiego dokumentu. Powinny się w nim znaleźć postanowienia odnośnie miejsca pobytu dziecka, kontaktów rodziców z dzieckiem oraz sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej.

Właściwość sądu opiekuńczego

Sądem opiekuńczym właściwym do orzekania w sprawach dot. małoletniego dziecka jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania - sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy - właściwy jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy. Czyli, gdy dziecko zamieszkuje na stałe w Poznaniu, właściwy będzie któryś z sądów rejonowych w Poznaniu.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Władzę rodzicielską można ograniczyć, zawiesić lub jej pozbawić. Ma to miejsce w szczególnych przypadkach np. gdy rodzice (lub rodzic) w sposób rażący naruszają swoje obowiązki względem dziecka lub gdy władza rodzicielska nie może przez dłuższy czas w ogóle być wykonywana (np. z powodu ciężkiej choroby). Zatem, aby skutecznie ograniczyć władzę rodzicielską, musi dojść zwłaszcza do naruszenia dobra dziecka.

Dobro dziecka

Dobro dziecka może być zagrożone szczególnie z powodu nieodpowiedniego sprawowania władzy rodzicielskiej, które może polegać np. na:

• zaniedbywaniu dziecka (np. brak wyżywienia, higieny, odpowiednich warunków mieszkaniowych),
• zaniedbaniu realizacji przez dziecko obowiązku szkolnego,
• zaniedbaniu zdrowia dziecka,
• doprowadzenia do zagrożenia zdrowia lub życia dziecka.

Jeśli zastanawiasz się nad ograniczeniem władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, zapraszamy na spotkanie do naszej Kancelarii adwokackiej w Poznaniu.

Kiedy sąd może orzec ograniczenie władzy rodzicielskiej?

Każdy rodzic z pomocą adwokata może ubiegać się o ograniczenie władzy rodzicielskiej, gdy nie został uchwalony wspólnie plan wychowawczy i rodzice dziecka żyją oddzielnie. Wtedy sąd przyznaje większy zakres opieki jednemu z nich. Drugi z rodziców natomiast będzie miał tylko określone uprawnienia, takie jak np. prawo współdecydowania o wyborze szkoły, leczenia itp.

Podsumowując, ograniczenie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem możliwe jest:

• w sytuacji, gdy rodzice dziecka żyją w rozłączeniu,
• w sytuacji, gdy dobro dziecka jest zagrożone.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest już skrajną formą ingerencji państwa w życie rodzinne. Jeśli już do tego dojdzie, powinno mieć na celu przede wszystkim ochronę zagrożonego dziecka, nie ukaranie rodziców.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej orzeka sąd rodzinny, wyłącznie wtedy, gdy ze strony rodzica ma miejsce:

• nadużywanie władzy rodzicielskiej,
• zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich,
• brak możliwości wykonywania władzy rodzicielskiej przez długi okres czasu na skutek różnego rodzaju przeszkód.

Prowadzenie postępowania o pozbawienie władzy rodzicielskiej

Te powyżej wskazane przyczyny pozbawienia władzy rodzicielskiej muszą być wykazane i uzasadnione i mogą w praktyce oznaczać bardzo różne sytuacje. Przecież nie każdy dłuższy wyjazd za granicę (np. w celach zarobkowych) będzie oznaczał możliwość pozbawienia rodzica władzy rodzicielskiej. Ale już w sytuacji, gdy rodzic wyjedzie za granicę i nie będzie w żaden sposób okazywał zainteresowania synem lub córką, takie podstawy mogą już znaleźć uzasadnienie. Odpowiedniego i szczegółowego wykazania wymaga także przesłanka nadużywania władzy rodzicielskiej i zaniedbywania obowiązków rodzicielskich. Dlatego do skonstruowania odpowiedniego wniosku do sądu warto zatrudnić doświadczonego adwokata w sprawach rodzinnych, który zadba o to, by sprawa była poprowadzona rzetelnie i fachowo.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej sąd orzeka po przeprowadzeniu postępowania. Co ważne, sąd może też zdecydować o pozbawieniu władzy rodzicielskiej w wyroku orzekającym rozwód, separację, czy ustalającym pochodzenie dziecka.

Czy można żądać przywrócenia władzy rodzicielskiej?

Podkreślenia wymaga fakt, że władza rodzicielska co do zasady nie jest odbierana na zawsze, w momencie, gdy ustają przesłanki, które warunkowały pozbawienie władzy rodzicielskiej, sąd może przywrócić władzę rodzicielską rodzicowi. Przed pozbawieniem władzy rodzicielskiej, sąd może orzec też o zawieszeniu władzy rodzicielskiej- zależy to od sytuacji w danej rodzinie.
Jeśli szukasz adwokata z Poznania, który poprowadzi Twoją sprawę o ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej, zapraszamy na spotkanie do naszej Kancelarii w centrum Poznania.