Intercyza – co to jest? Wniosek o rozdzielność majątkową

Rozdzielność majątkowa umowna

W intercyzie sporządzonej w formie aktu notarialnego małżonkowie (lub przed zawarciem małżeństwa-narzeczeni) mogą ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Istotne jest to, że każdy z małżonków oprócz majątku nabytego po zawarciu umowy, zachowuje również majątek nabyty przed zawarciem umowy. Majątek nabyty przed zawarciem umowy należy do majątku osobistego małżonka. Do zawarcia rozdzielności majątkowej nie jest potrzebne jej uzasadnienie.

Po podpisaniu takiej umowy każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem i go pomnaża. Małżonek nie może sprzeciwiać się rozporządzeniom w odniesieniu do składników majątku odrębnego dokonywanym przez drugiego z małżonków. Nie ma też obowiązku informowania małżonka o zaciągniętych zobowiązaniach, ani o stanie majątku. Podsumowując, w przypadku obowiązywania rozdzielności majątkowej nie ma mowy o majątku wspólnym małżonków. Można jedynie wyróżnić dwa odrębne majątki małżonków. Nie oznacza to, że małżonkowie nie mogą posiadać i nabywać praw na zasadzie współwłasności. Jest to możliwe na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o współwłasności ułamkowej.

W każdej chwili umowę o rozdzielności majątkowej można zmienić lub rozwiązać. W przypadku rozwiązania podczas trwania małżeństwa powstaje między małżonkami ustawowa wspólność małżeńska, chyba, że postanowili oni inaczej.

Należy zauważyć, że umowa o rozdzielności majątkowej nie działa wstecz. Obowiązuje od chwili jej zawarcia. Nie jest skuteczna wobec długów, czy innych zobowiązań powstałych przed jej zawarciem. Z kolei w kwestii zobowiązań zaciągniętych po zawarciu umowy, umowa o rozdzielności ma zastosowanie tylko wtedy, gdy wierzycielom, czy innym osobom trzecim było wiadome o tej umowie. Jeśli nie to przyjmuje się, że obowiązuje stan ustawowego ustroju małżeńskiego (wspólność majątkowa).

Rozdzielność majątkowa - dla kogo?

Jest to dobre rozwiązanie, gdy oboje małżonkowie pracują zawodowo i mają podobne zarobki. W innym przypadku, jedna strona zawsze będzie w gorszej sytuacji. Przykładowo przy założeniu, że żona nie będzie pracować zawodowo, wzbogacać się będzie jedynie mąż. Stanie się to dla małżonka niepracującego szczególnie dotkliwe po ustaniu małżeństwa.

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków

Jest to instytucja, której główną funkcją jest ochrona małżonka, który z powodu wypełniania obowiązków rodzinnych lub z powodu innych przyczyn np. z powodu choroby nie mógł pracować zarobkowo i powiększać swojego majątku, bądź mógł robić to tylko w stopniu ograniczonym. Podczas trwania małżeństwa rozdzielność majątkowa zwykła z rozdzielnością majątkową z wyrównaniem dorobków niczym się nie różnią. Różnica przejawia się dopiero z chwilą ustania rozdzielności majątkowej. Wtedy zastosowanie ma możliwość wyrównania dorobków. Dorobkiem jest wzrost wartości majątku małżonka od dnia wejścia w życie umowy rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków do ustania rozdzielności majątkowej. Po zakończeniu obowiązywania rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków małżonek, który uważa, że jego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może zwrócić się do współmałżonka o wyrównanie dorobków. Taki zabieg ma na celu zlikwidowanie różnicy w wartości dorobków między małżonkami. Wyrównanie dorobków następuje przede wszystkim przez zapłatę małżonka zobowiązanego na rzecz małżonka uprawnionego połowy różnicy wartości między dorobkami małżonków, bądź przez przeniesienie określonego prawa stanowiącego dorobek małżonka zobowiązanego na rzecz uprawnionego małżonka, którego wartość odpowiada tej wielkości. Wyrównanie dorobków powinno nastąpić w drodze porozumienia między małżonkami, w postaci umowy bez szczególnej formy. W przypadku braku porozumienia w tej sprawie małżonek zainteresowany może wytoczyć powództwo do sądu o wyrównanie dorobków. Żądanie wyrównania dorobków przedawnia się po 10 latach od chwili ustania rozdzielności

Rozdzielność majątkowa ustalona przez sąd

Zgodnie z art. 52 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia „ważnych powodów”. Orzecznictwo wypracowało różne poglądy w tym zakresie. W szczególności przyjmuje się, że „ważnymi powodami” w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd są: moralnie naganne zachowania jednego z małżonków przekładające się na stan materialny rodziny (np. trwonienie wspólnego majątku, zaciąganie niczym nieuzasadnionych długów), czy długotrwała separacja faktyczna. Jest to jednak nadal katalog otwarty, więc sąd może uznać lub nie uznać wskazanych przez małżonka argumentów, jako „ważne powody” przy ustanawianiu sądowej rozdzielności majątkowej.

Aby sąd ustalił rozdzielność majątkową między małżonkami, zainteresowany małżonek musi złożyć pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej do sądu rejonowego, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. W uzasadnieniu należy podać przyczyny, które udowodnią konieczność